SD-WAN Nedir? Nasıl Kurulur? SD-WAN ve MPLS Arasındaki Farklar

Günümüzde dijitalleşme ve bulut hizmetlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte işletmelerin ağ yapıları da karmaşıklaşmıştır. Bu karmaşıklığı yönetmek ve optimize etmek için haliyle yeni teknolojilere ihtiyaç doğmuştur. SD-WAN (Software-Defined Wide Area Network) bu ihtiyaçları karşılayan modern bir ağ çözümüdür. SD-WAN, maliyet etkinliği, esneklik ve performans avantajları ile dikkat çekerken, MPLS (Multiprotocol Label Switching) teknolojisi ise geleneksel teknolojilerle karşılaştırıldığında önemli farklılıklar gösterir. Bu makalemizde SD-WAN nedir, nasıl kurulur, MPLS nedir, SD-WAN ile MPLS arasındaki farklardan söz edeceğiz.

SD-WAN Nedir?

SD-WAN, Software-Defined Wide Area Network kelimelerinin kısaltılmışıdır. Yazılım Tabanlı Geniş Alan Ağı olarak da Türkçe’ye çevrilmektedir. Geleneksel WAN teknolojilerine göre daha esnek ve düşük maliyetli bir ağ çözümü sunar. SD-WAN, MPLS, LTE, genişbant gibi çeşitli ağ bağlantılarını akıllı ve daha dinamik bir şekilde yöneterek, ağ trafiğini optimize eder ve daha yüksek performans sağlar.

SD-WAN, fiziksel ağ altyapısından bağımsız olarak çalışır. Yazılım tabanlı kontrol mekanizmaları sayesinde, trafik akışını en verimli yoldan yönlendirir ve uygulamaların performansını artırır. Ayrıca, ağ güvenliği ve yönetimi de kolaylaşır. Özellikle geniş çaplı ağ yapılarına sahip işletmeler için SD-WAN, yüksek esneklik ve maliyet tasarrufu sağlar.

SD-WAN Nasıl Kurulur?

SD-WAN kurulumu, planlama, konfigürasyon ve devreye alma süreçlerinden oluşur. Sağlıklı ve başarılı bir kurulum için aşağıdaki adımlar izlenir:

• İlk adım, işletmenin ağ ihtiyaçları belirlenmelidir. Bu aşamada, mevcut ağ altyapısı ağ yetkilileri tarafından değerlendirilir ve SD-WAN’ın hangi sorunları çözmesi gerektiği belirlenir. Ayrıca, işletmenin büyüme ve ihtiyaçları da göz önüne alınır.
• Piyasada birçok SD-WAN sağlayıcısı bulunmaktadır. İşletmenin ihtiyacına göre en uygun sağlayıcıyı seçmek için detaylı bir araştırma yapılmalıdır. Sağlayıcıların sunduğu özellikler, fiyatlandırma modelleri ve müşteri destek hizmetleri değerlendirilmelidir.
• Seçilen SD-WAN çözümüne uygun donanım ve yazılımlar temin edilir. Bu donanımlar genelde gateway, router ve güvenlik cihazlarıdır. Yazılım ise merkezi yönetim konsolu ve ağ izleme araçlarından oluşur.
• Donanım ve yazılımlar, işletmenin ağ ihtiyaçlarına göre konfigüre edilir. Trafik yönlendirme politikaları, güvenlik ayarları ve performans ölçütleri bu aşamada belirlenir. Konfigürasyon işlemi genellikle SD-WAN sağlayıcısının teknik ekibi tarafından gerçekleştirilir.
• Kurulum tamamlandıktan sonra ağın işleyişi test edilir. Trafik akışı, performans ve güvenlik gibi özellikler gözden geçirilir. Eğer bir hata varsa mutlaka hatalar giderilir. Bütün sistem düzgün çalıştıktan sonra SD-WAN devreye alınır.
• SD-WAN sürekli olarak izlenmeli ve gereken durumlarda mutlaka optimizasyon yapılmalıdır. Ağ performansını arttırmak ve olası sorunları önceden hızlı bir şekilde tespit etmek için düzenli olarak raporlar incelenmelidir. 

SD-WAN Mimari Türleri

SD-WAN teknolojisinin temelini oluşturan SD-WAN mimari türleri, farklı iş gereksinimlerine göre şekillenir. SD-WAN mimarisinin temel türleri şunlardır:

Merkezileştirilmiş SD-WAN Mimarisi

Merkezileştirilmiş SD-WAN mimarisi, tüm kontrol işlevlerinin merkezi bir denetleyici tarafından yönetildiği bir yapı sunar. Bu mimaride, veri yolu üzerinden geçen trafiğin yönlendirilmesi ve yönetimi merkezi bir noktadan kontrol edilir. Bu yaklaşım, ağ yönetimini daha kolay bir hale getirir ve merkezi politika uygulamalarını mümkün kılar. Özellikle büyük ölçekli işletmelerde, ağın bütünlüğünü ve güvenliğini sağlamada etkilidir. Ayrıca, merkezi denetleyici sayesinde ağ genelinde hızlı güncellemeler ve konfigürasyon değişiklikleri yapılabilir.

Dağıtık SD-WAN Mimarisi

Dağıtık SD-WAN mimarisi, kontrol ve veri düzlemlerinin farklı coğrafi konumlarda dağıtıldığı bir yapıyı ifade eder. Bu tür mimariler, ağın çeşitli bölgelerindeki farklı cihazların bağımsız olarak çalışabilmesini sağlar. Dağıtık mimari, genellikle ağın esnekliğini ve ölçeklenebilirliğini artırmak için tercih edilir. Bu mimari, ağ performansını azaltır, merkezi denetleyiciye olan bağlılığı azaltırıken aynı zamanda ağ kesintilerinin etkisini minimize eder.

Hibrit SD-WAN Mimarisi

Hibrit SD-WAN mimarisi, hem merkezileştirilmiş hem de dağıtık mimarilerin avantajlarını birleştirir. Bu tür mimaride, bazı işlevler merkezi denetleyici tarafından yönetilirken diğer işlevler ise dağıtık olarak uygulanır. Bu sayede, ağ yönetiminde esneklik ve güvenlik sağlanır. Hibrit SD-WAN, özellikle karmaşık ve büyük ölçekli ağ yapılarında tercih edilir. Böylelikle hem performans optimize edilir hem de merkezi yönetim sayesinde ağın kontrolü kolaylaşır.

Bulut Tabanlı SD-WAN Mimarisi

Bulut tabanlı SD-WAN mimarisi, SD-WAN kontrol işlevlerinin bulut üzerinde barındırıldığı bir yapıdır. Bu mimaride, ağ trafiği bulut üzerindeki sanal denetleyiciler tarafından yönetilir. Bulut tabanlı mimari, ölçeklenebilirlik ve esneklik sağlar. Ayrıca, bulut tabanlı kontrol sayesinde, ağ yönetimi ve izleme işlemleri daha verimli ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Özellikle dinamil ve hızlı değişen iş ihtiyaçlarına sahip işletmeler için ideal bir çözümdür.

MPLS Nedir?

MPLS, Multiprotocol Label Switching (Çok Protokollü Etiket Anahtarlama)’in kısaltılmışıdır. MPLS, veri paketlerini hızlı ve verimli bir şekilde yönlendirmek için etiketler kullanılır. Bu teknoloji, geniş alan ağlarında yüksek performans sağlar ve özellikle büyük veri merkezleri arasında güvenilir bağlantılar kurmak için kullanılır.

MPLS Özellikleri

• Veri paketlerini önceden belirlenmiş yollar üzerinden hızlı bir şekilde yönlendirir.
• Kesintisiz ve güvebilir bağlantılar sunar.
• Ağ trafiğini ölçeklendirme yeteneği ile hizmet kalitesini garanti eder.
• Küresel ölçekte yaygın olarak kullanılır. 

SD-WAN ve MPLS Arasındaki Farklar

SD-WAN ve MPLS, her ikisi de geniş alan ağları için çözümler sunar. Ancak farklı özelliklere ve avantajlara sahiptir. Bu farklar şunlardır:

• SD-WAN daha düşük maliyetlidir. Çünkü genişbant ve LTE gibi daha ucuz bağlantıları kullanır. MPLS ise daha pahalıdır ancak yüksek performans ve güvenilirlik sunar.
• SD-WAN’ın yapısı esnektir. Çeşitli bağlantı türlerini destekleyebilir. Ağ genişletme ve değişiklikler kolayca yapılabilir. MPLS ise daha sabit ve katı bir yapıdadır. Yeni bağlantılar eklemek ve mevcut ağ yapısını değiştirmek daha zordur.
• SD-WAN, entegre güvenlik özellikleri ile birlikte gelir ve merkezi bir şekilde yönetilebilir. MPLS’de veri trafiği özel hatlar üzerinden iletilir. Yani kendi içerisinde güvenliği vardır. Ancak her ne kadar kendiliğinden güvenliği olsa da bazen ek güvenlik gereksinimleri doğabilir.
• SD-WAN performansı bağlantı türüne ve ağ trafiği yönetimine bağlıdır. Dinamik yönlendirme ile performans optimize edilir. MPLS, yüksek ve sabit bir performans sunar.
• SD-WAN kurulumu, yönetimi kadar kolaydır. Merkezi bir şekilde yapılabilir. MPLS’in kurulumu ve yönetimi daha karmaşıktır.
• SD-WAN küresel kapsama alanı sunar ve internet üzerinden çalışır. MPLS ise belirli bir sağlayıcıya bağımlıdır ve küresel ölçekte erişim sağlamak daha maliyetli olabilir. 

SD-WAN ve MPLS, farklı ihtiyaçlara yönelik geniş alan ağı çözümleri sunar. SD-WAN, esneklik ve maliyet etkinliği ile öne çıkarken, MPLS yüksek performans ve güvenilirlik sağlar. İşletmeler, kendi ağ ihtiyaçlarını ve bütçelerini göz önünde bulundurarak en uygun çözümü belirlemelidir.